Dr. Arbnora Dushi, këshilltare shkencore
arbnoradushi@hotmail.com
Studimet universitare dhe pasuniversitare i kreu në Degën e Letërsisë shqipe të Fakultetit të Filologjisë në Universitetin e Prishtinës. Në vitin 2001 e mbrojti temën e magjistraturës me titull “Elemente të epikës gojore shqiptare në prozën e Ismail Kadaresë” dhe në vitin 2009, e mbrojti temën e doktoraturës me titull “Rrëfimi personal si një lloj i letërsisë gojore”.
Në peridhën 2002 – 2008 realizoi qëndrime hulumtuese disa mujore, me fokus specializimi në antropologji kulturore e folkloristikë, në SHBA (Universiteti George Washington); Finlandë (Instituti Kalevala, Universiteti i Turku-t,), Spanjë (Universiteti i Granadës); Austri (Universiteti i Vjenës) dhe Itali (Universiteti i Padovës).
Në vitin shkollor 2011/2012 i kreu studimet e post-doktoraturës në Departamentin e Folkloristikës të Fakultetit të Shkencave Humane në Universitetin e Turku-t në Finlandë. Historia gojore, studimet kufitare dhe studimet e kujtesës, në funksion të studimit të folklorit, janë qasjet orientuese të hulumtimeve të saj.
Si ligjëruese e ftuar, hulumtimet e saj, i ka prezantuar në Slloveni, (Instituti për etnomuzikologji dhe folklor në Lubjanë), në Gjermani, (Universiteti i Jenës), duke qenë pjesëmarrëse aktive në shumë konferenca ndërkombëtare të fushës së ngushtë profesionale. Është pjesëmarrëse në konferencat dhe aktivitetet shkencore që realizohen nga institucionet akademike në Tiranë, Durrës, Shkodër e Shkup.
Prej vitit 1997 punon në Degën e Folklorit në Institutin e Albanologjisë në Prishtinë. Në periudhën 2003 – 2007 ishte sekretare shkencore në Institutin Albanologjik dhe nga viti 2019 është udhëheqëse e Degës së Folklorit.
Nga viti 2018 është nënkryetare e Komisionit ndërkombëtar të baladës (KfV – Kommission für Volksdichtung) me seli në Skoci, dhe është gjithashtu anëtare e asociacioneve ndërkombëtare të fushës profesionale si ISFNR, Folklore Fellows, Finnish Literature Society, SIEF, InASEA. Në vitin 2022 u zgjodh anëtare e Kalevalaseura – shoqatës së studiuesve të folklorit, me seli në Helsinki të Finlandës.
Është anëtare e Këshillit Kombëtar të Shkencës, brenda mandatit katërvjeçar (2021 – 2025). Në kuadër të projektit të përbashkët të ASHAK dhe ASHSH, për përpilimin e “Enciklopedisë shqiptare”, është e angazhuar në redaksinë e fushës së Trashëgimisë kulturore.
Është anëtare e redaksisë së revistës “Gjurmime Albanologjike” seria folklor dhe etnologji që e boton Instituti Albanologjik, si dhe recensente e jashtme për vlerësimin e punimeve nga folkloristika, në disa revista shkencore ndërkombëtare.
Është autore e këtyre librave studimorë, në gjuhën shqipe:
2021 “Folklori-kujtesë e praktikë: Një perspektive e re njohëse për folkloristikën” (studim monografik), Instituti Albanologjik, Prishtinë
2011 “Folklori përtej kufijve”, (përmbledhje me studime), Instituti Albanologjik, Prishtinë
2009 “Homo Narrans: Rrëfimi personal gojor” (monografi), Instituti Albanologjik, Prishtinë
2004 “Elementet e epikës gojore shqiptare në prozën e Ismail Kadaresë” (monografi) , Instituti Albanologjik, Prishtinë
Përkthyese nga anglishtja e studimeve teorike:
2023 Lynn Abrams “Teori e histories gojore” (studim i pëkthyer nga Arbnora Dushi), Libraria Artini, Prishtinë.
2006 “Folkloristikë – koncepte moderne” (përmbledhje me studime teorike të pë-rzgjedhura dhe të përkthyera nga Arbnora Dushi), Dukagjini, Pejë.
Autore e artikujve shkencorë nga pjesëmarrjet në konferenca si dhe e kapitujve nëpër libra, disa nga të cilët renditen më poshtë:
Në gjuhën angleze (përzgjedhje):
2023
1. The Ballad of the Walled-Up Wife in the Vernacular Cultures of the Balkans: Revisiting Some Interpretations on the Question of its Authenticity, The Ritsumeikan Bungaku, nr. 683 Ritsumeikan University, Kyoto, Japan.
https://www.ritsumei.ac.jp/acd/cg/lt/rb/683/683PDF/dushi.pdf
2. Gender Performance and Gendered Warriors in Albanian Epic Poetry (co-authors: Anna Di Lellio, Arbnora Dushi), The World of Epics (ed. P. Lothspeich),Taylor&Francis Group, Routledge https://www.taylorfrancis.com/books/edit/10.4324/9780429286698/epic-world-pamela-lothspeich
3. Ballads as Collective Memory: Historical Circumstances and National Features, Studia Ethnologica Pragensia 1/2023, Charles University, Prague, Czech Republic https://dspace.cuni.cz/handle/20.500.11956/187211
4. Wild Songs, Sweet Songs: The Albanian Epic in the Collections of Milman Parry and Albert B. Lord, The Journal of American Folklore 136(540):218-219, University of Illinois, Indiana, SHBA (book review) DOI: 10.5406/15351882.136.540.08
2020
- Folkloristics and the challenges of defining its discipline: The relations of Folkloristics and Oral History, Macedonian Folklore, 2019, Institut za Folklor “Marko Cepenkov” – Skopje, Macedonia.
- Ballad with the motif of brother and sister reunion: meanings and contexts within national culture – revista shkencore Tautosakos Darbai DARBAI 59, Lithuanian Folklore Institute, Vilnius, Lithuania. (pp. 17-29) http://www.llti.lt/failai/TD59_spaudai_internetine%20versija-1-13.pdf
- Approaches of the Albanian Folkloristic in Kosovo, Traditiones 48/3, 2019, ZRC-SAZU: Ljubljana, Slovenia.(pp. 73-91) https://ojs.zrc-sazu.si/traditiones/article/view/8015/7462
2019
- Memory that travels: A ballad on a “path to nowhere” – (co-authors: Arbnora Dushi, Arben Hoxha), Street music and narrative traditions / edited by Sergio Bonanzinga, Luisa Del Giudice, Thomas A. McKean. – Museo Pasqualino, Palermo, Italy (pp. 297-308)
- Towards the paths of developing a discipline: Albanian folkloristic in Kosovo, Studia Ethnologia Pragensia, SEP 2019/2, Charles University, Prague, Czech Republic, https://studiaethnologicapragensia.ff.cuni.cz/wp-content/uploads/sites/3/2019/12/Arbnora_Dushi_9-23.pdf
2018
- Social memory and Albanian folk songs for Madjar Pascha, Ethnic Mobility in Ballads, (Andre Rouse, David Atkinson, eds.), 2014, Spechel: Pecs. Hungary. ((pp. 31-41)
- Intergenerational memories on the border history, Ethnologia Balkanica, 21/2018, (Klaus Roth, ed.) – LIT Verlag, Berlin, Gjermani. (pp. 291-308) https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=745340
- An Albanian Folk Ballad and its parallel performance, Parallel Worlds in Ballad and Folk Songs, 2015, Instituti Albanologjik & Kommission fur Volksdichtung, Prishtinë. (pp. 361-380)
2016
- The Status of Albanian Folkloristic in Kosovo: Development Paths – Macedonian Folklore, 2015, Institut za Folklor “Marko Cepenkov” – Skopje, Macedonia, (pp.. 121-133).
2015
- Personalia in Folklore: Oral personal narrative as a folkloristic sub-genre, Macedonian Folklore, 2014, Institute za Folklor “Marko Cepenkov” – Skopje, Macedonia. (pp. 91-99)
2014
- Talking to Ourselves: Albanian Folklore Studies and the Challenges They Face Today – Ethnologia Balkanica, 17/2014 (Klaus Roth, ed.), LIT Verlag, Berlin, Gjermani. (pp. 163-175). https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=255919
- On Collecting and Publishing the Albanian Oral Epic – Approaching Religion (vol 4, nr.1 – 2014), Turku, Finlandë. (fq. 37-44) https://journal.fi/ar/article/view/67535
2013
- Dialogue with Our Painful Past: Personal Narratives of Elderly Kosovar Albanians –Oral History: Dialog with society, 2012, (Ieva Garda, ed.), Latvian University, Riga, Letonia. (pp. 137 – 143) https://issuu.com/lufsi/docs/oral_history
- The Albanian Flag Day: an annually ritual of Kosovar Albanians betëeen tradition and modern – (co-authors: Arbnora Dushi & Arben Hoxha), Migrations – Ritual Year 8, 2013, (Lina Gergova, ed.) Plovdiv, Bulgaria.
2012
- Development of Albanian folklore studies in Kosova – Folklore Fellow Communications 41, Turku, Finland. https://www.folklorefellows.fi/wp-content/uploads/FFN_41_low.pdf
20. Study of present day folk poetry – Elore 19/1. 2012. Joensu, Finlandë. DOI: https://doi.org/10.30666/elore.78994
2009
- The motives of old Balkanic Ballads in two Personal Narratives, Macedonian Folklore, Skopje, Macedonia.
2006
- Albanian Folklore – The Greenwood Encyclopedia of World Folklore and Folklife, Europe, volume 3, (William M. Clements, Thomas A. Green, eds.), Westport, Connecticut, SHBA https://archive.org/details/greenwoodencyclo0000unse_z0r3/page/n575/mode/2up
2003
- Albanian Oral tradition in Kosova – Elore 10/1, 2003. Joensu, Finlandë. https://journal.fi/elore/article/view/78385/39284
|
Në gjuhën shqipe (përzgjedhje) |
2024
1. “Për shqiptarët është burracakëri të sulmosh gratë”: Shqiptarët në veprat dhe kujtimet e autores britanike Lady Blunt – Studimet pë shqiptarët në Britaninë e madhe dhe në vendet e Europës veriore, botim nga Akademia e Shkencave dhe e Arteve të Kosovës, Prishtinë.
2023
1. Mbi praktikat e regjistrimit dhe të botimit të epikave nacionale: Palaj-Kurti – Hylli Dritës, Shkodër.
2022
2. Balada e murimit në kontekst ndërballkanik: çështja e interpretimeve, (bashkautore me Olimbi Velajn) – Kuvendi ndërkombëtar i Albanologjisë 2021, botim nga Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Tiranë.
3. Sadri Fetiu, studiuesi që nuk bëri kompromis me vlerat, in: Sadri Fetiu, studiues e veprimtar, Instituti Albanologjik, Prishtinë.
2021
4. Risitë folkloristike në kohën e pandemisë: krijimet e reja dhe sfidat e disiplinës, Albanologjia II, 11/2020, Instituti Albanologjik, Prishtinë.
2020
5. Vetja si tjetri: Shqiptarët në veprat dhe kujtimet e Lady Blunt, Seminari i Albanologjisë, Instituti i Kulturës dhe Trashëgimisë së Shqiptarëve, Shkup, Maqedoni.
- Kompleksiteti i marrëdhënieve motër-vëlla në baladat shqiptare: një vështrim antropologjik, 2019, Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare, Universiteti i Prishtinës, Prishtinë. (fq. 383 – 394) https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=931437
2019
- Balada e murimit në traditat gojore të Ballkanit: çështja e origjinës nën dritën e disa interpretimeve – Gjurmime Albanologjike, seria folklor dhe etnologji nr. 48/2018. (fq. 25-44). https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=771952
2018
- Bernardin Palaj dhe Elias Lönnrot: hulumtime krahasimtare mbi metodën e regjistrimit dhe të botimit të epikës (shqiptare dhe finlandeze) – Java e Albanologjisë 2017, IAP, Prishtinë. (fq. 55 -70)
- Folkloristi dhe historiani gojor, vëllezër apo kushërinj? – Gjurmime Albanologjike, seria folklor dhe etnologji nr. 47/2017.(fq. 221-236) https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=667391
2017
- Kënga për Krushqit e ngrirë të Dardanisë: konteksti i krijimit dhe jehona e kujtesës – Java e Albanologjisë 2016, IAP, Prishtinë (fq. 29-46).
- Kënga e Halit Gashit: performansat paralele të interpretimit në zhanrin e muzikës popullore dhe popullarizuese – Gjurmime albanologjike 46 (2016), seria folklor dhe etnologji, IAP, Prishtinë. (fq. 71-90) https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=540708
2016
- Të dhëna për traditat dhe folklorin shqiptar në udhëpërshkrimet e Evlija Çelebiut – Java e Albanologjisë 5, 2015, IAP, Prishtinë. (fq. 417 – 430)
- Kujtesa ndërbreznore në rrëfimet për kufirin – Gjurmime albanologjike 45 (2015), seria folklor dhe etnologji, (fq. 123-137) https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=355858
2015
- Kujtesa sociale dhe cikli i këngëve popullore për Magjar pashën – Gjurmime albanologjike 44/ 2014, seria folklor dhe etnologji,(fq. 305 – 320). https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=355830
- Folklori ndërmjet mbijetesës dhe transformimit – Albanologji, 6/2015. (fq. 7-29).
2014
- Probleme aktuale të folkloristikës shqiptare – Gjurmime albanologjike 43/2013, seria folklor dhe etnologji, (fq.133-152). https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=74021
- Mbi zhanret narrative në folkloristikë: të rrëfyerit e përvojave personale – Java e Albanologjisë 2013, Instituti Albanologjik, Prishtinë, (fq. 425 – 442).
2013
- Prurje të reja në folkloristikë: modele nga Finlanda – Seminari Ndërkombëtar për gjuhën, letërsinë dhe kulturën shqiptare, 2012. Universiteti i Prishtinës.
- Folkloristika dhe nacionalizmi – revista ANAS Studia humanitatis 1-2/2013, Instituti AlbShkenca. (fq. 139 – 160)
- Komunikimi dhe kontaktet e folkloristëve shqiptarë para viteve ’90 – Identitet kulturor shqiptar në 100 vjet”, 2013, QSA, IAKSA, Botimet Albanologjike, Tiranë.
2012
- Zekeria Rexha, pionieri i folkloristikës shqiptare në Kosovë – Java e Albanologjisë 2011, IAP, Prishtinë.
- Folkloristika shqiptare: qasja, konceptimi, perceptimi,– Aktet VII, Alb-shkenca, Shkup.
- Folkloristika dhe politika: lidhja e folklorit me nacionalizmin– Gjurmime Albanologjike, seria folklor-etnologji nr 41/42, (fq. 197- 222). https://www.ceeol.com/search/articledetail?id=278651
|