JAVA E ALBANOLOGJISË 8/2017
Prishtinë, 10-12 maj 2017Prishtina, May 10-12 2017
Këshilli Organizues / Organizing Committee
Prof. dr. Hysen MatoshiProf. dr. Lulëzim LajçiProf. dr. Qemal MuratiProf. dr. Leontina Gega – MusaDr. Bashkim LajçiDr. Fadil GrajçevciDr. Memli Krasniqi
PROGRAMI
10 maj, e mërkurë, në orën 10.00
SEANCA PLENARE (Salla e katit II )
Drejtojnë seancën:
Hysen Matoshi, Lumnije Kadriu, Lulëzim Lajçi
Pikë muzikore nga nxënës të shkollës “Prenk Jakova”Hysen Matoshi: Fjala e hapjes
Fjalë përshëndetëse:Arsim Bajrami, Ministër i Arsimit, i Shkencës dhe i Teknologjisë
Lulëzim Lajçi: Përurimi i veprave të IAP-it të botuara më 2016
Pushim
10 maj, e mërkurë, në orën 11.00
SESIONI I (Salla e katit II)
Seanca e parë: GJUHËSIGJUHA E SHTYPIT
Drejtojnë seancën :Jani Thomai, Shefkije Islamaj, Valter Memisha
1. Qemal Murati: Gjuha e shtypit dhe norma gjuhë¬so¬re2. Jani Thomai: Dukuri në leksikun e ligjërimit publi¬cis¬tik në Shqipëri 3. Shefkije Islamaj: Krijimet rastësore në medie4. Valter Memisha: Mediet e shkruara si pasuruese të lek-si¬kut të shqipes5. Emil Lafe: Mirëmëngjesi Kosovë – Mirëmëngjes Shqipëri ose përfillja e mospërfillja e normës letrare në radiotele¬vi-zionet shqiptare6. Kujtim Kapllani: Të gjithë kanë marrë penën të shkruaj¬-në, por gjithnjë e më pak po i lexojnë.7. Ragip Mulaku: Gjuha shqipe në ligjet e Kosovës 8. Viktor Bakillari: Krisje në vreshtin e shqipes9. Artur Lamaj: Rreth lojës së fjalëve dhe rikujtimësimeve në disa tituj të shtypit të përditshëm10. Evalda Paci: Mbi disa tipare shkrimtarie në faqet e re-vis¬tës Zani i Shna Ndout(1913-1944)11. Jolanda Lila: Gjuha pa kulturë në lajmet e kulturës12. Anila Kananaj: Modele të reja valentore në gjuhën e me-dies së shkruar dhe norma sintaksore 13. Almira Sadikaj: Sintagmat me mbiemër në medien e shkru¬¬ar.
Diskutime
Pushimi i drekës nga ora 14.00 deri 16.00
10 maj, e mërkurë, në orën 16.00
SESIONI I (Salla e katit II)
Seanca e dytë: GJUHËSIGJUHA E SHTYPIT
Drejtojnë seancën: Emil Lafe, Ragip Mulaku, Ismet Osmani
14. Majlinda Bushaj: Probleme të gjuhës së shtypit vësh¬tru-ar nga nxënësit e shkollës së mesme15. Ismet Osmani: Gjuha shqipe në komunikimin publik – roli i mediumeve në formësimin e vetëdijes gjuhë¬sore16. Bendis Pustina: Klubi “gjuha shqype”17. Fridrik Dula-Petrit Duraj: Shkelje të normës së shkru-ar në gazetën “Bota sot”18. Xhafer Beqiraj: Disa shkarje mor¬fosintaksore në medi-et e shkruara19. Vjosa Osmani: Kohezioni i tekstit në shtypin e Ko¬so¬vës20. Naim Berisha: Disa nga gabimet më të shpeshta drejt-shkrimore e gramatikore në shtypin tonë21. Yllka Imeri: Standardi i viteve 90-të kundruall varian¬tit në gjuhën e muzikës rep22. Gani Pllana: Terma teknikë me caqe konceptore të për-cak¬tuara dhe të papërcaktuara si dysorë e pseudo¬dysorë23. Sejdi M.Gashi: Rreth shkarjeve gjuhësore në disa gaze¬ta të përditshme në Kosovë24. Abdurrahim Maxhuni: Fjalët e huaja në gazetën “Ko-so¬¬va Sot”25. Shpresa Ismajli: Njësi leksikore tautologjike në gjuhën e medies26. Afërdita Abdullahi: Probleme gjuhësore në shtypin to-në27. Ragip Kçiku: Për veprën “Gjuha e medieve”
Diskutime 10 maj, e mërkurë, në orën 11.00
SESIONI II (Salla e katit III)
Seanca e parë: FOLKLOR
ROLI I VISAREVE TË KOMBIT NË STUDIMIN E FOLKLORIT SHQIPTAR
Drejtojnë seancën :Leontina Gega-Musa, Zeqirja Neziri, Irena Gjoni
1. Anton N. Berisha: Dëshmi për lashtësinë e këngëve tona kreshnike2. Arben Prendi: Kontributi i “Visaret e Kombit” në afir¬mi-min e eposit shqiptar të kreshnikëve3. Arbnora Dushi: Bernardin Palaj dhe Elias Lönnrot: hu-lumtime krahasimtare mbi metodën e regjistrimit dhe të botimit të epikës (shqiptare dhe finlandeze)4. Hamit Xhaferi: Botimi i këngëve kreshnike dhe legjenda¬ve në “Visaret e Kombit” dhe vlerat e tyre kombëtare5. Irena Gjoni: Mitet te “Visaret e Kombit”, si dëshmi të etno-kul¬turës së popullit shqiptar6. Kristaq Jorgo: “Visaret” në provë dhe prova e “Visareve”7. Labinot Berisha: Afri dhe ngjasime të Iliadës së Homerit me këngët kreshnike shqiptare8. Hafezat Osmani: Mallkimet, urime dhe përshëndetjet në epikën popullorë-“Visaret e Kombit” II dhe XV9. Edibe Osmani: Elementi i shndërrimit të gjarprit i stu¬di¬u¬ar në përrallat simotra të mbledhura në Kosovë, Maqe¬do¬ni dhe Shqipëri10. Ylberza Halili: Përrallat e vëllezërve Grim dhe përrallat e Donat Kurtit: vështrim krahasues
Diskutime
Pushimi drekës nga ora 14.00 deri 16.00
10 maj, e mërkurë, në orën 16.00
SESIONI II (Salla e katit III)
Seanca e dytë: FOLKLOR
ROLI I VISAREVE TË KOMBIT NË STUDIMIN E FOLKLORIT SHQIPTAR
Drejtojnë seancën:Arbnora Dushi, Hamit Xhaferi, Armanda Kodra 11. Leontina Gega-Musa: Kolë Kamsi si paremiolog në “Visaret e Kombit”12. Zeqirja Neziri, Merita Bruci: Ritet e mortit dhe vajet në “Visaret e Kombit”13. Vlorë Fetaj-Berisha: Materialet për ritin e vdekjes në “Visaret e Kombit” (Vështrim krahasimtar) 14. Armanda Kodra: Kontributi i revistës “Leka” (1929-1944) në zhvillimin e folkloristikës shqiptare15. Mustafa Ibrahimi: Këngë dhe rite për ‘Ditën e verës’ dhe ‘Shën Gjergjin’ në vëllimin XIII “Visaret e Kombit” 16. Mimoza Shqefni: Haki Stërmilli dhe “Fyelli i Dibrës”: një vështrim dykohësh17. Edmond Buharaja: Palaj dhe Kurti: ‘folkloristë’ apo ‘kom¬parativistë’?18. Behar Arllati: Madrigalet e “Fyellit të Dibrës”19. Visar Munishi: Rexha, një rrëfim ndryshe20. Krenar Doli: Këngët e dasmës në ”Visaret e Kombit”21. Arjana Seiti: Gjurmimi i traditës gojore shqiptare gjatë shekullit të XX (kontributi i Françeskanëve dhe i bash-kë¬punëtorëve shkencorë të IKP-së)
Diskutime
11 maj, e enjte, në orën 10.00
SESIONI III (Salla e katit II)
Seanca e parë : LETËRSI
DRAMA SHQIPE
Drejtojnë seancën :Besim Rexhaj, Arben Hoxha, Meliza Krasniqi
1. Besim Rexhaj: Dhjetëvjetëshi i fundit i dramaturgjisë së shekullit XX (Aspekte dhe paradokse)2. Feride Papleka: Dramat e Rexhep Qosjes – risi në dra-ma¬turgjinë shqipe3. Arben Hoxha: Drama si trajtë e komunikimit ekzisten-ci¬al4. Resmije Kryeziu: Miti në dramat e Rexhep Qosjes5. Muharrem Jakupi: Përshtatjet e arketipit të thurjes në komedinë shqipe6. Edlira Birko Jorgo: Drama e dramës shqipe në tri kohë7. Ermira Ymeraj: Drama shqipe dhe drama evropiane8. Sami Hajra: Rimitizimi dhe antidrama9. Agim Leka: Semantika e dramës “Emira” e Anton San-torit10. Arian Krasniqi: Figura e Skënderbeut në trilogjinë e Zef del Gaudios11. Adil Olluri: Tekstet dramatike të Ymer Shkrelit – forma dhe ide12. Virion Graçi: Tipologji të personazhit dhe të konfliktit në dramaturgjinë e Stefan Çapalikut13. Hysni Ndreu: Personazhet pa identitet të Trebeshinës
DiskutimePushimi drekës nga ora 14.00 deri 16.0011 maj, e enjte, në orën 16.00
SESIONI III (Salla e katit II)
Seanca e dytë : LETËRSI
DRAMA SHQIPE
Drejtojnë seancën :Erenestina Halili, Fadil Grajçevci, Gëzim Aliu
14. Erenestina Halili: Tipologji dhe poetikë të dramës mo-derne në Kosovë15. Ag Apolloni: Demitizimi në dramën postmoderne16. Sali Bytyçi: Tekstet dramatike të Teki Dervishit17. Laura Smaqi: Baladat ballkanike si drama izolimi18. Fitim Veliu: Sami Frashëri – triptiku i dramës shqipe19. Fadil Grajçevci: Vepra dramaturgjike e Çajupit, 20. Gëzim Aliu: Rrëfimi monodramatik (“Vdekja e një mbre¬tëreshe” e Rexhep Qosjes)21. Nexhmije Kastrati: Drama përballë dramës22. Belfjore Qose: Kriza njerëzore dhe tëhuajësimi në dra-mat e Trebeshinës23. Meliza Krasniqi: Komeditë e Haqif Mulliqit24. Kushtrim Koliqi: Dramatizimi i veprës së Kadaresë për teatër25. Saranda Buzhala: Tragjeditë e Haxhiademit26. Sherif Selimi: Impulse ekzistenciale në dramën “Dy dra¬ma” nga Myrteza Peza
DiskutimePushimi i drekës nga ora 14.00 deri 16:00
11 maj, e enjte, në orën 10.00
SESIONI IV (Salla e katit III)
Seanca e parë : ETNOLOGJI
TRASHËGIMIA KULTURORE, ZHVILLIMI I QËNDRUESHËM DHE TURIZMI
Drejtojnë seancën :Bashkim Lajçi, Ermela Broci
1. Bashkim Lajçi: Etnoparqet si pjesë e promovimit të trashëgimisë kulturore dhe turizmit2. Zanita Halimi: Mikpritja dhe turizmi 3. Valon Shkodra: Kosova dhe atraksionet turistike 4. Ermela Broci: Turizmi i trashëgimisë komuniste: koncepti, zhvillimi dhe problemet e tij në Shqipëri5. Afet Jashari: Turizmi kulturor në vendbanimet shqip-tare në Maqedoni 6. Nijazi Shala: Qëndrueshmëria, komunitetet lokale dhe turizmi në Kosovë7. Shemsi Krasniqi, Artan KRASNIQI: Bjeshkatarët dhe bjeshkataria e Kosovës – Vështrim socio-ekologjik8. Xhemaledin Salihu: Trashëgimia kulturore dhe naty-rore e Karadakut të Preshevës, joshëse për pushime dhe tërheqëse për turizmin malor 9. Nexhat Çoçaj: Pelegrinazhet në Has, ndikimi i tyre në trashëgiminë kulturore dhe në turizëm
DiskutimePushimi i drekës nga ora 14.00 deri 16.00
11 maj, e enjte, në orën 16.00
SESIONI IV (Salla e katit III)
Seanca e dytë : ETNOLOGJI
TRASHËGIMIA KULTURORE, ZHVILLIMI I QËNDRUESHËM DHE TURIZMI
Drejtojnë seancën :Shemsi Krasniqi, Valon Shkodra
10. Lumnije Kadriu: Etnoturizmi si njohje e rinjohje11. Bekim Xhemili: Muzeu Etnologjik-turizmi dhe mediet12. Vilma Nallbani: Trashëgimia kulturore dhe turizmi (zejet)13. Edmond Muço: Mjeshtëritë popullore tradicionale në shërbim të turizmit kulturor14. Rini Useini: Manifestimet kulturore në Strugë, bash¬kë-punim komunitetesh dhe atraksion turistik 15. Shkelqesë Kurtaj, Betim Qorraj: Vendet turistike në Deçan16. Albana Velianj, Holta Kilica (Sina): Festivali Folklo¬-rik Kombëtar dhe turizmi-Trashëgimia kulturore shpir-të¬rore si vlerë turistike17. Adi Shehu: Grafitet si tendencë e re artistike dhe problematikat që sjell ky zhanër arti në turizëm18. Mumin Zeqiri-Shutaj:Trashëgimia etnokulturore shqip¬tare dhe turizmi ndër ne
Diskutime
12 qershor, e premte, në orën 10.00
SESIONI V (Salla e katit II)
Seanca e parë: HISTORI
TROJET ILIRO – SHQIPTARE DHE LËVIZJET E POPULLSISË
Drejtojnë seancën :Naser Ferri, Anton Panchev, Lulëzim Lajçi
1. Naser FERRI: Përhapja e besimeve dhe kulteve ilire në Perandorinë Romake2. Lulëzim LAJÇI: Trojet shqiptare në prag të pushtimi osman3. Qerim DALIPI: Çështja e depërtimeve sllave në trojet iliro-arbërore(shek. VI-IX)4. Nehat KRASNIQI: Shpërnguljet e popullsisë së Ko¬so-vës gjatë luftërave habzburgo-osmane 5. Sabile KEÇMEZI-BASHA: Aksioni i mbledhjes së ar-më¬ve 1955/56–formë e presionit për shpërnguljen e shq-ip¬¬tarëve për Turqi6. Arianit BUQINCA: Kontesti i etnogjenezës dhe kufijve veri-lindorë të Dardanisë.7. Fehari RAMADANI/Irfete IBRAHIMI: Luftërat Ball-kanike dhe pasojat e fundshekullit XX për shqiptarët.8. Daut BISLIMI: Zbatimi i reformës agrare-kolonizimi, vras¬ja e Tomicës dhe burgosja e 27 burrave të fshatit Smi¬rë.9. Nail DRAGA: Emigrimi i popullsisë nga Kraja10. Anton PANÇEV: Pasojat për shqiptarët në Luftërat Ball¬¬kanike sipas burimeve bullgare
DiskutimePushimi i drekës nga ora 14:00 deri 16:0012 qershor, e premte, në orën 16.00
SESIONI V (Salla e katit II)
Seanca e dytë: HISTORI
TROJET ILIRO – SHQIPTARE DHE LËVIZJET E POPULLSISË
Drejtojnë seancën :Sabile Basha, Nehat Krasniqi, Lush Culaj
11. Lush CULAJ: Trajtimi i emigrantëve shqiptarë nga qe-ve¬ritë e Shqipërisë12. Sali KADRIA: Kryengritja shqiptare e shtatorit 1913 dhe shpërngulja e shqiptarëve nga trojet e tyre etnike13. Memli KRASNQI: Hapësira shqiptare në Ballkanin osman në gjysmën e parë të shekullit të XIX14. Albnora MUSA: Lufta e Parë Ballkanike dhe pasojat e saj për shqiptarët në Vilajetin e Manastirit15. Nuridin AHMETI: Të dhëna dokumentare të viteve 1941-44 për emigrimin e popullsisë shqiptare në Turqi nga treva e Opojës16. Mead OSMANİ: Popullsia e Sanxhakut të Nishit dhe shpërngulja e tyre në çerekun e fundit te shekullit XIX17. Ilirjana KACELI: Luftërat ballkanike sipas burimeve turke dhe pasojat për shqiptarët18. Ardita HAJDARI: Shpërngulja e shqiptarëve nga San-xhaku i Nishit sipas historiografisë shqiptare19. Fitim RIFATI: Emigrimi i shqiptarëve nga Kosova në vitin 1914, sipas dokumenteve austro-hungareze20. Besnik RAMETI: Shkupi si qendër administrative e shpërnguljes së popullatës shqiptare në Turqi, 1945-6621. Jetmira MEHMETI: Qëndrimi i Federatës Panshqip¬ta-re të Amerikës “Vatra” ndaj gjenocidit dhe spastrimit et¬nik të popullsisë shqiptare në vitet e luftërave ballkanike
Diskutime
12 maj, e premte, në orën 18.00
Mbyllja e punimeve të Konferencës Shkencore
JAVA E ALBANOLOGJISË 8 (Salla e katit II)
Drejtojnë seancën:
Hysen Matoshi,Lulëzim LajçiFjala e mbylljes: Lulëzim Lajçi