JAVA E ALBANOLOGJISË
THE WEEK OF ALBANOLOGY
7/2016
Prishtinë, 23-27 maj 2016
Prishtina, May 23-27 2016
Këshilli Organizues / Organizing Committee
Prof. dr. Hysen Matoshi
Prof. dr. Lulëzim Lajçi
Prof. dr. Qemal Murati
Prof. dr. Leontina Gega-Musa
Dr. Bashkim Lajçi
Dr. Fadil Grajçevci
Dr. Memli Krasniqi
PROGRAMI
23 maj, e hënë, në orën 10.00
SEANCA PLENARE
(Salla e katit I )
Drejtojnë seancën:
Hysen Matoshi, Shefkije Islamaj,
Leontina Gega-Musa, Lulëzim Lajçi
Fjala e hapjes: Hysen Matoshi
Fjalët përshëndetëse:
Arsim Bajrami, Ministër i Arsimit, i Shkencës dhe i Teknologjisë
Përurimi i veprave të IAP-it të botuara më 2015: Lulëzim Lajçi
Pushim
23 maj, e hënë, në orën 11.00
SESIONI I (Salla e katit I)
Seanca e parë: GJUHËSI
GJUHA SHQIPE NË FUSHËN E PËRKTHIMIT DHE PROBLEME TË STANDARDIZIMIT PËRKTHIMOR
Drejtojnë seancën[1]
Xhevat Lloshi, Shefkije Islamaj, Remzi Përnaska
1. Remzi Përnaska – Tomorr Plangarica: Faik Konica në zanafillat e teorisë së përgjithshme të përkthimit
2. Xhevat Lloshi: Përkthimet shqip nën kujdesin e Princit Bonaparti.
3. Gjovalin Shkurtaj: Ndikime morfo-sintaksore çoroditëse prej përkthimeve të këqija në shqipen
4. Rusana Bejleri: Mbi standardizimin e përkthimeve juridike të së drejtës ndërkombëtare në gjuhën shqipe
5. Qemal Murati: Mbi disa përkthime në fushën e shprehjeve dhe të frazeologjisë
6. Viktor Ristani: Çëshjte praktike e teorike të procesit të përkthimit
7. Valter Memisha: Rreth përkthimeve në shqipe të veprave shkencore në gjuhësi: rasti i Janet Byron”
8. Ukë Zenel Buçpapaj: Shqipja përballon dhe tejkalon çdo gjuhë në përkthim
9. Edmond Tupja: Disa përsiatje për shqipen dhe përkthimin sot
Diskutime
Pushim për kafe
10. Agim Poloska: Përkthimi si art krijues
11. Dimitar Pandev: Автопреводот како творечки чин – врз примери од поезијата на Нехас Сопај” (: Vetpërkthimi (Përkthimi i vetautorit) si akt krijues – mbi shembuj të poezisë të Nehas Sopajt”).
12. Rami Memushaj: Redaktimi letrar si fazë e domosdoshme e procesit të botimit të një vepre të përkthyer.
13. Kujtim Kapllani: Përkthimet e pasurojnë shqipen
14. Artur Lamaj: Rreth përçimit të stilemave leksikore nga frëngjishtja në gjuhën shqipe dhe anasjelltas në disa përkthime të gjuhëtarit Edomond Tupja
15. Viktor Bakillari: Shqipja standarde dhe vështirësi të përkthimit të lidhëzorëve
16. Mariana Ymeri: Përkthimtaria në gjuhësinë shqiptare: vështrim i përgjithshëm bibliografik.
Diskutime
Pushimi i drekës nga ora 14.00 deri 16.00
23 maj, e hënë, në orën 16.00
SESIONI I (Salla e katit I)
Seanca e dytë: GJUHËSI
GJUHA SHQIPE NË FUSHËN E PËRKTHIMIT DHE PROBLEME TË STANDARDIZIMIT PËRKTHIMOR
Drejtojnë seancën[2]
Emil Lafe, Valter Memisha, Qemal Murati
1. Emil Lafe-Vilma Jazexhiu Proko: Vështrim i përgjithshëm tematik e statistikor i zërave persona në “Fjalorin enciklopedik shqiptar” (FESH) të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë (3 vëllime, Tiranë, 2008-2009).
2. Feti Mehdiu: Kontribut standardizimit të përkthimit të Kur’anit në gjuhën shqipe
3. Idriz Metani: Për terminologjinë fetare islame në Kur’an
4. Ragip Mulaku: Gjuha shqipe në përkthime të filmave
5. Gentjana Taraj: Ndikimi i përkthimit në gjuhën standarde të kulturës marrëse
6. Ina Zhegu: Kontribut në pasurimin e shqipes standarde nëpërmjet përkthimeve të Robert Zhvarcit
7. Aida Kurani: Mbi disa çështje të përkthimit të fjalive rrjedhimore nga anglishtja në shqipe dhe anasjelltas
8. Berton Sulejmani – Zeqirija Ibrahimi: Identifikimi i përkthimeve të suksesshme përmes studimit të konektorëve të tekstit
Diskutime
Pushim për kafe
9. Manjola Zaçellari: Probleme të përkthimit të njësive frazeologjike nga anglishtja në shqipe
10. Majlinda Bushaj-Marjan Lulgjuraj: Komunikimi ndërkulturor dhe ndikimet përkthimore në sintaksën e shqipes së sotme
11. Mustafa Ibrahimi: Përkthimi i disa frazemave midis gjuhës shqipe, maqedonase dhe bullgare
12. Naile Mala Imami: Klasifikimi i fjalorëve dhe tipologjia e informatave leksikografike
13. Ajten Hajdari-Qamili: Niveli gjuhësor i mbishkrimeve dhe artikujve të ndryshëm të përkthyera në shqip
14. Gani Pllana: Rrafshet e standarizimit në terminologjinë teknike
15. Sejdi Gashi: Rreth disa problemeve të standardizimit përkthimor në ligjislacionin e Kosovës gjatë viteve 2008 -2015
Diskutime
Fjala e mbylljes: Qemal Murati
24 maj, e martë, në orën 10.00
SESIONI II (Salla e katit I)
Seanca e parë: LETËRSI
LETËRSIA DOKUMENTARE
Drejtojnë seancën[3]
Agim Vinca, Shefkije Islamaj, Arben Hoxha
1. Agim Vinca, Letërkëmbimi i Nolit: një dimension pak i njohur i universit nolian
2. Muharrem Jakupi, Kufiri i munguar mes fiksionit dhe faktit në letërsinë dokumentare
3. Shefkije Islamaj, Tipet e ligjërimit në “Ditarin” e Rexhep Qosjes
4. Fadil Grajçevci, Laboratori krijues i Rexhep Qosjes
5. Bedri Zyberaj: Lufta e UÇK-së (1997/1999) në dy vepra të Rexhep Qosjes – Aspekti dokumentar (Paqja e përgjakshme dhe Tronditja e shekullit 1-2)
6. Arben Hoxha, Letërsia autobiografike – kujtesa dhe identiteti vetjak
7. Donika Dabishevci, Atdheu i projektuar i Konicës, Koliqit dhe Midhat Frashërit
Diskutime
Pushim për kafe
8. Gëzim Aliu, Elementet letrare të autobiografisë së Nolit
9. Rovena Vata, Këndvështrim ideologjiko-letrar dhe biografik: Rasti i Migjenit
10. Irma Bilali, Biografia e Lumo Skëndos për Naim Frashërin dhe roli i saj në veprat studimore
11. Jolanda Lila, Jorina Kryeziu, Veçoritë dokumentare dhe poetike në ditarët e burgut
12. Serafina Lajçi, Biografia “Im atë, Sterjo!” e Ilinden Spasse
13. Meliza Krasniqi, Letërsia pa trillim
Diskutime
Pushimi drekës nga ora 14.00 deri 16.00
24 maj, e martë, në orën 16.00
SESIONI II (Salla e katit I)
Seanca e dytë: LETËRSI
LETËRSIA DOKUMENTARE
Drejtojnë seancën[4]
Agron Tufa, Afrim Rexhepi, Sali Bytyçi
1. Agron Tufa, Memuaristika si postscriptum i shkrimit letrar françeskan (Mbi memuaristikën e trilogjisë “Rrno vetëm për me tregue” të At Zef Pllumit)
2. Hysen Matoshi, Ditari lirik i Lasgush Poradecit
3. Bajram Kosumi, Letra nga burgu në fund të shekullit XX dhe diskursi alegorik
4. Afrim A. Rexhepi, Autobiografia/Autofiksioni (interpretim teorik)
5. Sali Bytyçi, Të mënjanuarit e mëdhenj të diktaturës në librin e Nasho Jorgaqit “Koha e Kujtimeve”
6. Agron Gashi, Shenja dhe funksione në prozën autobiografike shqipe
Diskutime
Pushim për kafe
7. Edelajda Cenaj – Çepa, Letërsi dokumentare krijuar prej Lef Nosit në gjysmën e parë të shekullit XX
8. Ejup Ajdini, Letërkëmbimet e Josif Bagerit dhe periudha e Rilindjes Kombëtare te shqiptarët e Maqedonisë
9. Vehbi Miftari, Kujtesa e rrëfyeme (Nga Barleti te Pllumi)
10. Belfjore Qose, Manjola Brahaj, Rindërtimi i së shkuarës përmes narracionit të ndërfutur brenda intervistës, si procedim origjinal i jetëshkrimit tĉ Petro Markos
11. Orjela Stafasani, Romani autobiografik i Ridvan Dibrës
12. Adil Olluri, Dokumentarja dhe fiksionalja në rrëfimin për Frederik Reshpjen (Arti i dialogut në veprën “Frederik Reshpja që s’e kuptuam kurrë” të Petrit Palushit)
Diskutime
25 maj, e mërkurë, në orën 10.00
SESIONI III (Salla e katit II)
Seanca e parë: FOLKLOR
KËNGA POPULLORE SI REFLEKSION
PËR JETËN: TEKSTI, TEKSTURA DHE KONTEKSTI
Drejtojnë seancën[5]
Zeqirja Neziri, Leontina Gega-Musa, Agron Xhagolli
Fjala hyrëse: Leontina Gega-Musa
1. Fazli Syla: Nga komponenti edukativ i këngës popullore
2. Agron Xhagolli: Folklori i ri si refleks i trusnive politike
3. Arbnora Dushi: Krushqit e ngrirë të Dardanisë: konteksti i receptimit dhe jehona e kujtesës
4. Izaim Murtezani: Folklorizëm dhe ideologji (Kënga nën kthetrat e diskursit totalitar)
5. Olimbi Velaj: Udhëheqësi në vend të heroit, ideologjia në këngën popullore pas Luftës së Dytë Botërore
Diskutime
Pushim për kafe
6. Hamit Xhaferi: Këngët e epikës historike thirrje e kujtesës popullore te shqiptarët e Maqedonisë
7. Vlorë Fetaj-Berisha: Reflektimi i kontekstit historik në krijimin e këngës popullore ”Kur ta kthyem oj Kosovë shpinën”
8. Zeqirja Neziri: Kujtesa historike, rapsodi dhe kënga
9. Irena Gjoni: Heterodoksia si epërsi e vetëdijes etnike ndaj asaj fetare në këngët popullore të epikës historike
10. Bexhet Asani: Jehona e masakrës së Manastirit në këngët popullore te popujt e Ballkanit
11. Arjana Seiti: Kënga e Jakup Ferrit: ngjarje dhe përjetim
Diskutime
Pushimi drekës nga ora 14.00 deri 16.00
25 maj, e mërkurë, në orën 16.00
SESIONI III (Salla e katit II)
Seanca e dytë: FOLKLOR
KËNGA POPULLORE SI REFLEKSION
PËR JETËN: TEKSTI, TEKSTURA DHE KONTEKSTI
Drejtojnë seancën[6]
Miaser Dibra, Izaim Murtezani, Arbnora Dushi
1. Miaser Dibra: Tekstura e këngëve për nusen në ceremonialin e dasmës tradicionale shqiptare
2. Leontina Gega-Musa: “ ‘Nohet kana pika-pika” – Komunikimi i traditës në kontekstin aktual
3. Shemsi Krasniqi: Natyra në këngën popullore shqiptare
4. Rreze Kryeziu dhe Visar Munishi: Kënga e “Ago Ymerit” dhe roli i saj në muzikën artistike
5. Mimoza Shqefni: Këngët popullore të dasmës, roli i tyre propagandistik dhe reflektimi tek audienca
Diskutime
Pushim për kafe
6. Behar Arllati: Variant apo Këngë e re? – Variantet e krijuara nga ndryshimi i melodisë, tekstit apo dhe melodisë dhe tekstit
7. Oriona Shegaj: Këngët popullore të dashurisë si simbol dhe simbolet përmes këngëve; individi përballë shoqërisë
8. Ylberza Halili: Konteksti, teksti dhe tekstura në këngën e “Hikmetes”
9. Edmond Buharaja: Rapsodi – kujtesa historike dhe psikologjike e etnisë
10. Krenar Doli: Ndikimi i sufizmit në poezinë dhe muzikën e interpretuar në teqet shqiptare
Diskutime
Fjala e mbylljes: Leontina Gega-Musa
26 maj, e enjte, në orën 10.00
SESIONI IV (Salla e katit II)
Seanca e parë: ETNOLOGJI
TRASHËGIMIA SHPIRTËRORE – STUDIMI, RUAJTJA, PROMOVIMI
Drejtojnë seancën[7]
Lumnije Kadriu, Nebi Bardhoshi, Hiriet Ziberi
Fjala hyrëse: Bashkim Lajçi
1. Nebi Bardhoshi, Mbi trashëgiminë kulturore dhe etnologjinë në një kontekst post-diktatorial
2. Bashkim Lajçi, Përshëndetjet në traditën popullore
3. Zanita Halimi, Revitalizmi i ritualeve dhe muzetë e hapura
4. Nexhat Çoçaj, Besimet për kalin në ritet e vdekjes
5. Hiriet Ziberi, Shoqatat kulturore-artistike në trevat e Tetovës
Diskutime
Pushim për kafe
6. Artan KRASNIQI, Narracionet për monumente: rrëfime dhe legjenda
7. Vilma Nallbani, Zejet dhe punëdorja – përfaqësimi i tyre në fondet arkivore të IAKSA
8. Shkelqesë Kurtaj, Ruajtja e ushqimit tradicional shqiptarë nga mërgimtarët
9. Afet Jashari, Pehlivanizmi si vlerë e trashëgimisë kulturore në Maqedoni
10. Albana Velianj, Holta Kilica (Sina), Autenticitet, huazim apo shtegtim folklorik? Motive tradicionale shqiptare në kryqëzime etnokulturore
11. Xhemaledin Salihu, Vallet e burrave të Preshevës me rrethinë – pasuri e veçantë e trashëgimisë shpirtërore shqiptare
Diskutime
Pushimi drekës nga ora 14.00 deri 16.00
26 maj, e enjte, në orën 16.00
SESIONI IV (Salla e katit II)
Seanca e dytë: ETNOLOGJI
TRASHËGIMIA SHPIRTËRORE – STUDIMI, RUAJTJA, PROMOVIMI
Drejtojnë seancën[8]
Bashkim Lajçi, Bukurie Mustafa, Arsim Canolli,
1. Lumnije Kadriu, Djepi tradicional në kontekst të kulturës jomateriale bashkekohore
2. Arsim Canolli, Flia dhe trashëgimia: një vrojtim antropologjik
3. Dr. Ermela Broci, Muzetë dhe roli i tyre në shoqëri
4. Tahir Latifi, Punëdorja dhe zejet shtëpiake në Kosovë: qasje e re metodologjike dhe empirike
5. Bukurie Mustafa, Gjurmë të festave ortodokse në fshatin Patishkë
Diskutime
Pushim për kafe
6. Rini Useini, Transmetimi i kulturës shpirtërore ndër gjenerata
7. Arjan Zurbo, Gama ornamentale dhe veçoritë lokale të kostumografisë popullore
8. Besim Muhadri, Mehmet Cena i Hasit – figurë e rëndësishme e mendësisë popullore shqiptare
9. Migena Arllati, Legjendat urbane brenda shprehjeve frazeologjike
10. Jolanda Trumza, Kontributi i Françeskanëve në letërsinë gojore. Rasti i Hyllit të Dritës
Fjala e mbylljes: Lumnije Kadriu
27 maj, e premte, në orën 10.00
SESIONI V (Salla e katit I)
Seanca e parë: HISTORI
PERANDORIA HABSBURGASE DHE RAPORTET
E SAJ ME BALLKANIN
Drejtojnë seancën[9]
Naser Ferri, Nehat Krasniqi, Lush Culaj, Lulëzim Lajçi
Fjala hyrëse-Memli Krasniqi
1. Nehat Krasniqi, Roli i luftërave habsburgo-osmane në zhvillimet kulturore shqiptare në fillim të shekullit XVIII.
2. Qerim Dalipi, Qëndrimi i Austro-Hungarisë ndaj çështjes shqiptare sipas gazetës “Politika” të Beogradit (nëntor-dhjetor 1912).
3. Naser Ferri, Gjurmët e qëndrimit te ushtrisë austro-hungareze ne Peje.
4. Lulëzim Lajçi, Kelmendasit dhe shpërngulja e madhe “serbe” (fundi i shek. XVII – fillim i shek. XVIII).
5. Fehari Ramadani/Dijana Toska, Çështja shqiptare në fokusin e diplomacisë vjeneze (në fund të shek. XIX-fillim i shek. XX).
6. Franziska Zaugg, The Legacy of the Austro-Hungarians in Albania and Bosnia-Herzegovina in the Second World War
7. Lush Culaj, Qëndrimi i Austro-Hungarisë ndaj kryengritjes shqiptare të vitit 1912.
8. Anton Pançev, Roli i faktorit shqiptar në marrëdhëniet midis Austro-Hungarisë dhe Bullgarisë gjatë Luftës së Parë Botërore
Diskutime
Pushim për kafe
9. Xheladin Shala, Kongresi i Trieshtës në mars 1913 dhe roli i Austro-Hungarisë
10. Besnik Emini, Interesimi i Austro-Hungarisë për shkollat e botimet shqipe në gjysmën e dytë të shek XIX dhe fillim të shek. XX.
11. Edmond Malaj, Kontributet e historiografisë austro-hungareze për historinë e Kombit Shqiptar.
12. Nail Draga, Roli i Austro-Hungarisë në shkollimin shqip në Mal të Zi(1916-1918).
13. Albnora Musa, Shqiptarët në politikën e Austro- Hungarisë nga revolucioni xhonturk deri në prill të vitit 1909.
14. Kushtrim Shehu, Midis dy perandorive, komunitetet ballkanike ne periudhën e para-nacionalizmit.
15. Zana Hoxha, Monumentet me ndikim të stilit austro-hungarez në Prishtinë.
Diskutime
Pushimi drekës nga ora 14.00 deri 16.00
27 maj, e premte, në orën 16.00
SESIONI V (Salla e katit I)
Seanca e parë: HISTORI
PERANDORIA HABSBURGASE DHE RAPORTET
E SAJ ME BALLKANIN
Drejtojnë seancën[10]
Nuridin Ahmeti, Memli Krasniqi, Albnora Musa, Besnik Emini,
1. Memli Krasniqi, Planet e Austrisë për paqësimin e Ballkanit (1853-1856)
2. Martin Valkov, Agreements and Disagreements on the New Bulgarian Western Border, 1915-1918
3. Enriketa Pandelejmoni (PAPA), Popullsia shqiptare në regjistrimin austro-hungarez të vitit 1918 dhe regjistrimet e 1923 dhe 1930
4. Nuridin Ahmeti-Shpend Avdiu, Rexhep Krasniqi, jeta dhe veprimtaria e tij
5. Esilda Luku, Aspekte të qëndrimit te diplomacisë austro-hungareze mbi statusin politik të Shqipërisë në Konferencën e Ambasadoreve në Londër (1912-1913) në vështrimin e dokumenteve britanike”
Diskutime
Pushim për kafe
6. Hasan Bello, Aspekte të politikës arsimore të Perandorisë austro-hungareze në Shqipëri në gjysmën e dytë të shek. XIX
7. Sali Kadria, Qëndrimi i diplomacisë austro-hungareze ndaj çështjes shqiptare në vitet 1912-1913
8. Rezart Mezani, Konsullatat Austro-Hungareze në Vilajetin e Janinës
9. Milazim Elshani /Daut Bislimi, Projektet politike te Austro-hungarisë për shqiptarët në historiografinë shqiptare
10. Fitim Rifati, Qëndrimi i Austro-Hungarisë ndaj një projekti të Hasan Prishtinës (1913)
11. Leonora Laçi, Kontributi i Austro-Hungarisë në zhvillimin e arsimit dhe kulturës në Shkodër përgjatë shek. XIX dhe fillimi i shek. XX
12. Xhemajl Halili, Qëndrimi i diplomacisë austro-hungareze ndaj kryengritjeve shqiptare 1910-1912
Diskutime
27 maj, e premte, në orën 18.00
Mbyllja e punimeve të Konferencës Shkencore
JAVA E ALBANOLOGJISË 7/2016
(Salla e katit I)
Drejtojnë seancën:
Hysen Matoshi,Lulëzim Lajçi
Fjala e mbylljes: Lulëzim Lajçi
[1] Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min. Kohëzgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.
[2] Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min. Kohëzgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.
[3] Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min. Kohëzgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.
[4] Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min. Kohëzgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.
[5] Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min. Kohëzgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.
[6] Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min. Kohëzgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.
[7] Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min. Kohëzgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.
[8] Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min. Kohëzgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.
[9] Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min. Kohëzgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.
[10] Koha e leximit të kumtesave është e kufizuar në 10 min. Kohëzgjatja e diskutimit deri në 2 minuta.
